أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ وَأَنْتُمْ تَتْلُونَ الْکِتَابَ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ
میفرماید: «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ» معنای عبارت ابتدای آیه این است که آیا ناس را به بِر و نیکی امر میکنید؟
در اینجا استفاده از کلمهی «ناس» بسیار بهجا و رمزگونه است. چه کسی احتیاج به امر به معروف و نهی از منکر دارد؟ ناس، بشر، انسان، آدم؟ آدم که در مقام وحی است، احتیاجی ندارد. اینجا مخاطب «ناس» است.
در آیات گذشته توضیح دادیم که انسان چهار لباس: آدم، ناس، بشر و انسان به تن دارد و این «ناس» است که نیاز به امر به معروف دارد.
شما ناس را به نیکی امر میکنید، در حالیکه خودتان را فراموش کردهاید؟ کسی که معنای واقعی این آیه را درک کند، امر به معروفش عملی میشود؛ که تأثیرش بسیار بیشتر از امر به معروف زبانی است.
امر به معروف زبانی، بهخصوص وقتی که در حضور دیگران باشد، اثر معکوس داشته و باعث ایجاد انزجار میشود.
بنابراین باید امر به معروف را با عمل خودمان انجام دهیم، و اینجاست که تشعشعات ما، دیگران را به اعمال خوب سوق خواهد داد.
اگر انسان فقط امر به معروف زبانی را در دستور کار خود قرار دهد، معمولاً موقعیتی برای او پیش خواهد آمد که به او یادآوری کند: چرا از خودت غافل شدهای؟
در انتهای آیه میفرماید: در حالیکه کتاب (قرآن) را تلاوت میکنید، اعمال خود را فراموش میکنید. آیا تعقّل نمیکنید؟
