سوره بقره آیه ۱۲

أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَکِنْ لَا یَشْعُرُونَ

در این آیه، چهره‌های مختلف منافقین را می‌خواهد نشان دهد. «أَلَا» یعنی آگاه باش، «إِنَّهُمْ» یعنی این‌ها، «هُمُ الْمُفْسِدُونَ» یعنی خودشان مفسد هستند.

مفسد یعنی کسی که فتنه می‌سازد، کسی که ضرر می‌زند. برخی از انسان‌ها به دیگران ضرر می‌زنند. راه برخورد با این افراد، این است که—حتی اگر از بستگان درجه‌یک باشند—با آن‌ها کم معاشرت کنیم؛ ولی نمی‌توان صله‌رحم را قطع کرد. اگر افراد غریبه باشند، باید از آن‌ها دوری کرد.

در واقع باید انسان‌ها را شناسایی کنیم؛ به این صورت که ببینیم آیا حرف و عملشان یکی است یا نه؟ آیا باعث متضرر شدن انسان می‌شوند؟ آیا اهل گناه و توجیه هستند؟ این‌ها تأثیر منفی می‌گذارند—even اگر چیزی نگویند—چرا که خداوند می‌فرماید: «وَلَکِنْ لَا یَشْعُرُونَ».

در اینجا خداوند واژه‌ی «یشعرون» را درباره‌ی منافقان به‌کار برده است. «یشعرون» یعنی آن‌ها شعور ندارند.

پیش‌تر گفته شد که «یَشْعُرُونَ، یَعْقِلُونَ، یَعْلَمُونَ، یُدْرِکُونَ» با هم تفاوت دارند و هر کدام مرحله‌ای از ادراک‌اند. همیشه در «شعور» یک «حکم» است. اگر گفته شود این فرد شعور ندارد، یعنی دانشی که در آن حکم و تشخیص الهی باشد—و آن حکمی که توسط ملائکه انجام می‌گیرد—در او نیست.

در مقابل، «یعقلون» و «یعلمون» به خودِ شخص ربط دارند و ملائکه در آن دخالتی ندارند. اما «یُدْرِکُون» و «یَشْعُرُون» یعنی هیچ‌گونه فرمان یا اشاراتی از ملائکه را دریافت نمی‌کنند.