
یَکَادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ کُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِیهِ وَ إِذَا أَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قَامُوا وَ لَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
پروردگار در آیهی ۱۹ سورهی بقره، کَر بودن این افراد را مثال زد و در آیهی ۲۰ میخواهد کوری آنها را مثال بزند.
«یَکَادُ الْبَرْقُ یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ» یعنی آن برقی که از رعد و برق میآید میخواهد چشمهایشان را کور کند و میکند.
«کُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِیهِ» همین که روشن شود میبیند، پس منافق و کافر هم کَر و هم کور میشود.
«إِذَا أَظْلَمَ عَلَیْهِمْ قَامُوا» بهمحض اینکه تاریک شود، میایستد و نمیبیند، چون وقتی که رعد و برق میآید، یک لحظه میبیند و چون میرود، دیگر تاریک میشود و دیگر نمیبیند.
«لَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ» اگر خدا بخواهد، هم گوش و هم چشمِ او را از بین میبرد. اول شنوایی و بعد بینایی را از بین میبرد.
در آیهی ۱۹ اول سَمع و بعد بَصر را مثال زد:
همیشه سَمع قبل از بَصر میآید، پس انسانها اول نمیشنوند و بعد از نشنیدن، دیگر نمیبینند. توجه و عظمت آیه در این است.
«إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» بهدرستی که خدا بر همه چیز توانا است، پس ظاهراً سَمع (شنوایی) و بَصر (بینایی) او از بین میرود و باطناً هم هر دو از بین میرود، چون خدا در مقام عدل است.
